Skoro polovina 2017. godine je iza nas i veliki broj aktivnosti u okviru Programa stručnog usavršavanja i početne obuke Centra za edukaciju sudija i javnih tužilaca u Republici Srpskoj ( CEST RS ) je već realizovan, no isto tako veliki broj aktivnosti nas tek očekuje u nastavku godine, te ćemo o njima nešto više reći u daljem tekstu.
Kada je o stručnom usavršavanju sudija i tužilaca riječ, možda najznačajnija aktivnost tokom juna mjeseca biće učešće u organizaciji XV Savjetovanja iz krivičnopravne oblasti koje se tradicionalno održava u Neumu. Ovo Savjetovanje koje će biti održano od 8. do 10. juna 2017. godine, već petnaestu godinu zaredom organizuje Udruženje sudija FBiH, u saradnji sa Udruženjem sudija RS, Udruženjem sudija BiH, Centrima za edukaciju sudija i tužilaca RS i FBiH, Advokatskim komorama RS i FBiH, te Pravosudnom komisijom Brčko distrikta BiH (PKBD).
Krivičnopravnim temama ćemo se baviti i tokom dvodnevne radionice 6. i 7. juna kada ćemo u saradnji sa UNICEF-om organizovati posjetu sudija i tužilaca zavodskim institucijama u Istočnom Sarajevu i na Tunjicama, a u okviru specijalističke obuke za maloljetničko pravosuđe. U okviru navedene obuke, održaćemo i seminar 13. juna na temu vaspitnih mjera, a veoma značajna aktivnost iz krivičnopravne oblasti, tokom juna mjeseca biće organizacija Krivičnog panela u saradnji sa Kancelarijom Savjeta Evrope u BiH. Tema ovog panela biće usaglašavanje sudske prakse u Bosni i Hercegovini, a učešće u panelu će biti omogućeno sudijama okružnih, kantonalnih i Vrhovnih sudova u BiH, te Suda BiH, kao i republičkim i državnim tužiocima. Panel će biti održan u Trebinju 15. i 16. juna 2017. godine, i očekuje da će na njemu biti doneseni zaključci koji će otkloniti mnoge nedoumice sa kojima se sudije i tužioci susreću u svom radu. Osim obuka iz krivičnopravne oblasti, tokom juna ćemo organizovati i po dvije obuke iz privredne i građanskopravne oblasti.
Kada je o privrednopravnoj oblasti riječ, 5. juna će biti održan seminar na temu neispunjenja ugovornih obaveza iz ugovora o privredi. Uz podršku CLDP-a ( Commercial Law Development Programme ), koji provodi Ministarstvo trgovine Sjedinjenih Amerečkih Država, 14. i 15. juna biće održana dvodnevna radionica na temu stečaja i likvidacije. Radionica će biti organizovana kao zajednička aktivnost Centara za edukaciju sudija i tužilaca RS i FBiH, te će joj moći prisustvovati sudije iz cijele BiH. U okviru stručnog usavršavanja iz građanskopravne oblasti, 20. juna ćemo organizovati obuku iz tzv. mjeničnog prava na kojoj će se govoriti o mjenici kao vjerodostojnoj ispravi i mjeničnom sporu. Za novoimenovane sudije i tužioce, u okviru početne obuke namijenjene ovoj kategoriji lica, predvidjeli smo obuku na temu uticaja evropskog prava na nacionalno pravo. Ova obuka, koja je izvorno vezana za građansku oblast, može se smatrati i nekom vrstom posebne teme, biće održana 12. juna.
Nakon dvomjesečne pauze kada je o edukacijama riječ, a koja će kao i svake godine zbog kolektivnih godišnjih odmora trajati od početka jula do kraja avgusta 2017. godine, u septembru će biti preduzeto više aktivnosti i u okviru stručnog usavršavanja i u okviru početne obuke.
Tako ćemo u okviru stručnog usavršavanja iz krivičnopravne oblasti, tokom septembra mjeseca imati čak 6 aktivnosti.
- Već septembra, organizovaćemo okrugli sto na temu aktuelnih pitanja iz prakse na području Okružnog suda i Okružnog tužilaštva u Banjaluci, gdje takođe očekujemo donošenje značajnih zaključaka u smislu otklanjanja nedoumica i ujednačavanja sudske i tužilačke prakse na navedenom području. Odmah nakon okruglog stola, 6. i 7. septembra, u saradnji sa CEST- om FBiH i organizacijom UNODC, biće organizovana radionica na temu terorizma. Kao rezultat saradnje Centara za edukaciju sudija i tužilaca RS i FBiH sa Projektom “Jačanje tužilačkih kapaciteta u sistemu krivičnog pravosuđa” Visokog sudskog i tužilačkog savjeta BiH ( dalje u tkestu:VSTS), i 14. septembra će se održati radionica na temu organizovanog i privrednog kriminala nami jenjena tužiocima koji su obuhvaćeni specijalističkom obukom na teme korupcije, kibernetičkog i privrednog kriminala. U saradnji sa OEBS-om, 20. i 21. septembra, realizovaćemo obuku na temu krivičnih djela počinjenih iz mržnje, a u saradnji sa UNICEF-om, 25. septembra okrugli sto na kojem će se analizirati implementacija Zakona o zaštiti i postupanju sa djecom i malo ljetnicima u krivičnom postupku. 29. septembra, biće održan još jedan okrugli sto i to na temu aktuelne prakse okružnih sudova i okružnih tužilaštava u Bijeljini i Doboju s ciljem otklanjanja nedoumica i ujednačavanja sudske i tužilačke prakse na navedenim područjima. Osim krivič nopravnom oblasti, septembar će biti posvećen i usavršavanju iz drugih oblasti, pa će tako 11. septembra biti održan još jedan okrugli sto na temu aktuelnih pitanja iz prakse okružnih sudova u Bijeljini i Doboju ali ovaj put iz građanskopravne oblasti. Privrednopravnoj oblasti biće po svećeni okrugli sto na temu prakse privrednih sudova u RS, koji će biti održan 15. septembra i seminar na temu ugovora o međunarodnoj prodaji robe čiji datum još uvijek nije određen, a biće održan u saradnji sa ranije pomenutim CLDP-om. Prekršajnim pravom ćemo se baviti tokom seminara na temu aktuelnih pitanja iz primjene Zakona o prekršajima s posebnim osvrtom na izricanje kazne zatvora u prekršajnom postupku, koji seminar će biti održan 25. septembra. U okviru Programa početne obuke, tokom septembra će biti održan seminar za stručne sarad nike na temu postupanja sa djecom i maloljetnicima u krivičnom postupku. Ovaj seminar će biti održan 8. septembra i ne ulazi u Program obavezne obuke stručnih saradnika. Za novoi menovane sudije i tužioce će, u okviru početne obuke za tu kategoriju lica, 18. i 19. septembra, u saradnji sa AIRE centrom iz Londona, te Centrom za edukaciju sudija i tužilaca u FBiH biti organizovan seminar na temu prava na slobodu izražavanja, odnosno člana 10 Evropske konven cije o ljudskim pravima. U septembru će najvjerovatnije biti održano i X Stručno savjetovanje tužilaca u čijoj će organizaciji CESTRS tradicionalno učestvovati, zajedno sa Udruženjem tužila ca Federacije Bosne i Hercegovine, Udruženjem tužilaca Republike Srpske, Udruženjem tužilaca BiH, Centrima za edukaciju sudija i tužilaca RS i FBiH, Advokatskim komorama RS i FBiH, te PKBD-om.
- Za razliku od septembra, oktobar će više biti posvećen građanskopravnoj oblasti, pa će tako 3. oktobra u saradnji sa UNICEF-om biti održana obuka na temu najboljeg interesa djeteta u poro dičnim parnicama.
- oktobra održaće se okrugli sto na temu aktuelnih pitanja iz prakse Okružnog suda u Banjaluci, a 13. oktobra okrugli sto na temu aktuelnih pitanja iz prakse okružnih sudova u Istočnom Sarajevu i Trebinju. U saradnji sa VSTS-om 10. i 11. oktobra održaće se obuka na temu sudskog poravnanja, a 24. oktobra obuka na temu upravljanja sudskim postupkom, dok ćemo zajednički sa OSCE-om 31. oktobra organizovati obuku na temu Zakona o zabrani diskriminacije i međuna rodnih standarda koji se odnose na diskriminaciju. Oktobar mjesec je tradicionalno rezervisan i za organizaciju dva velika savjetovanja, pa će tako CEST RS učestvovati u organizaciji XII Savjetovanja iz građanskopravne oblasti, u saradnji sa Udruženjem sudija RS, Udruženjem sudi ja FBiH, Udruženjem sudija BiH, CEST-om FBiH, Advokatskim komorama RS i FBiH, te PKBD- om, koje savjetovanje se tradicionalno održava na Jahorini, kao i Savjetovanja iz svih pravnihoblasti u saradnji sa Udruženjem pravnika RS, Pravnim fakultetom Univerziteta u Banjaluci i CEST-om FBiH, pod nazivom “Oktobarski pravnički dani”. U oktobru neće biti zanemarena ni krivičnopravna oblast, pa će tako u saradnji sa OSCE-om, 4 i 5. oktobra biti održan seminar na temu borbe protiv terorizma i suzbijanja nasilnog ekstremizma, 5. oktobra u saradnji sa VSTS- om seminar na temu otkrivanja i procesuiranja koruptivnih krivičnih djela, 12.oktobra okrugli sto na temu aktuelne prakse okružnih sudova i okružnih tužilaštava u Istočnom Sarajevu i Trebinju, 18. i 19. oktobra, također u saradnji sa OSCE-om radionica o modernoj tehnologiji i trgovini lju dima, te 26. i 27. oktobra radionica o vještinama provođenja istrage u predmetima ratnih zločina. U okviru privrednopravne oblasti 4. oktobra biće održan seminar na temu aktuelnih pitanja iz oblasti registracije poslovnih subjekata, a iz upravnopravne oblasti 16. oktobra seminar na temu aktuelne prakse Vrhovnog suda RS u upravnom sporu. Bavićemo se i tzv. posebnim temama, pa ćemo u saradnji sa VSTS-om 23. oktobra održati seminar na temu savremenog komuniciranja sa javnošću, a 25. oktobra seminar na temu proaktivne uloge šefova sudskih odjeljenja u vođenju odjeljenja. Oba seminara će biti namijenjena rukovodiocima pravosudnih institucija, te drugim licima koja obavljaju rukovodeće poslove u tim institucijama. Tokom oktobra je planirano i odr žavanje Konferencije na temu nacionalne implementacije Evropske konvencije o ljudskim pra vima u Bosni i Hercegovini ( EKLJP ), u saradnji sa AIRE centrom, kao i seminar za pripravnike na temu metodologije izrade sudske odluke u građanskom postupku koji će biti održan već 2. oktobra.
- S početnom obukom ćemo započeti i aktivnosti u mjesecu novembru, te ćemo 6. novembra obraditi Modul IV treće godine obuke za stručne saradnike, pod nazivom “Nosioci pravo sudne funkcije i društvo”. Početnoj obuci pripravnika, ovaj put na temu metodologije izra de sudske odluke u krivičnom postupku ćemo posvetiti 27. novembar, a datum održavanja novembarske obuke za novoimenovane sudije i tužioce još uvijek nije tačno određen. U svakom slučaju, radiće se o obuci na temu primjene prakse Evropskog suda za ljudska prava koja će biti organizovana u saradnji sa AIRE centrom. Krivičnopravnoj oblasti će biti posve ćeno nekoliko seminara, te će se 15. i 16. novembra u okviru specijalističke obuke za tužioce koju Centri za edukaciju sudija i tužilaca u RS i FBiH provode sa VSTS-om, organizovati seminar na temu organizovanog i privrednog kriminala, 28. novembra seminar na temu sti caja krivičnih djela i produženog krivičnog djela, 29. novembra, opet u saradnji sa VSTS-om seminar na temu oduzimanja imovinske koristi u krivičnom postupku, a u saradnji sa OSCE- om 30. novembra započeti održavanje dvodnevnog seminara na temu seksualnog nasilja u ratu. Neće biti zanemarene ni druge pravne oblasti, pa će tako 13. novembra u okviru obuka iz privrednopravne oblasti biti realizovan seminar na temu odluka Skupštine akcionara i posebnih prava nesaglasnih akcionara, a u okviru tzv. posebnih tema, u saradnji sa već po minjanim AIRE centrom još jedan seminar na temu prava na slobodu izražavanja, odnosno člana 10 EKLJP-a.
- Decembar ćemo započeti sa specijalističkom obukom tužilaca, pa ćemo tako već decembra održati još jedan seminar u saradnji sa VSTS-om, na temu organizovanog i privrednog krimi nala. U krivičnopravnoj oblasti, sarađivaćemo i sa OPDAT-om ( Ured Vlade SAD-a za razvoj , podršku i edukaciju tužilaštava u prekomorskim zemljama ), s kojim uredom ćemo sarađivati pri organizaciji seminara na temu finansijskih istraga – forenzičkog računovodstva. U okviru „po sebnih tema“, 7. decembra organizovaćemo edukaciju za rukovodioce pravosudnih institucija na temu CMS/TCMS-a, BI-a i Elektronskog poslovanja sudova i tužilaštava, a 13. decembra eduka ciju tužilaca na temu poslovnih vještina. Pri organizaciji oba seminara sarađivaćemo sa VSTS- om. Novoimenovanim sudijama i tužiocima biće obezbijeđena početna obuka na temu Zakona o zabrani diskriminacije i međunarodnih standarda koji se odnose na diskriminaciju.
Time bi bila završena realizacija Programa stručnog usavršavanja i početne obuke Centra za eduka ciju sudija i tužilaca RS za 2017. godinu.
Iskreno se nadamo da će i u ovoj godini, kao i u prethodnim, sudije i tužioci kao i lica koja se namje ravaju baviti tom ulogom, prepoznati značaj i potrebu za edukacijom kao garancijom nezavisnosti i nepristrasnosti jer edukacija nije samo pravo, već i dužnost svakog sudije i tužioca.
Program stručnog usavršavanja i početne obuke sudija i tužilaca u RS kao i kalendar aktivnosti, do stupni su na internet stranici www.rs.cest.gov.ba.